Նազարյան Սառա Հարավային դպրոց-պարտեզ, 3․2 դասարան 

		6	3	3							8	4	2	2						2	7	0	0	9
		6		2	0						8			4	2	1				2	7			3	0	0
		0	3								0	4								0	0
			3									4
			0									0	2
													2
													0
1	5	0	3	3						2	1	0	6	3						5	4	1	8	9
1	5			5	0	1				2	1			7	0	2				5	4			6	0	1
0	0		3							0	0									0	0		8
			3										6										8
			0										6										0
													0
1	8	8	1	9						2	5	5	0	5							6	0	0	3
1	8			2	0	9				2	5			5	1	0					6			2	0	0
	0	8	1								0	5									0
		8	1									5
			0									0
	6	1	0	5							1	2	2	2							3	0	9	3
	5			1	2	2					1	2		6	1						3			1	0	3
	1	1										0	2								0		9
	1	0											2										9
		1	0										0										0
		1	0
			0
	4	0	8	2							7	2	8	8						5	6	0	7	7
	4			2	0	4					7	2		9	1					5	6			8	1	0
	0		8									0	8								0	7
			8										8									7
			0										0									0

1. Ուղղանկյունաձև հողամասի մակերեսը 240մ² է։ Հաշվի՛ր հողամասի երկարությունը, եթե նրա լայնությունը 6 մ է։

Լուծում

240:6=40

Պատասխան՝40մ2։

2. Քառակուսաձև հողամասի երկարությունը 95 մ է։ Հաշվի՛ր հողամասի մակերեսը։

Լուծում

95×95=9025մ2

Պատաախան՝9025մ2։

3. Քառակուսու պարագիծը 84 սմ է։ Հաշվի՛ր քաակուսու մակերեսը։

Լուծում

84:4=21 սմ

21×21=441սմ2

Պատասխան`441սմ2։

Գրադարանում
Վիլյամ Սարոյան (մաս առաջին)

Երկու լավ ընկերները, Լայոնելն ու Յուլիսիսը, իրենց քայլերն ուղղեցին
դեպի հանրային գրադարան։ Երբ երկու տղաները մտան համեստ, բայց
տպավորիչ շենքից ներս, զգացին, որ խոր լռություն էր տիրում այդտեղ։ Թվում էր,
որ նույնիսկ պատերը, հատակն ու սեղանները պապանձվել էին, կարծես
լռությունը կլանել էր բովանդակ շենքը։ Այնտեղ կային ծերունիներ, որոնք թերթ էին
կարդում։ Քաղաքային փիլիսոփաներ կային, միջնակարգ դպրոցի տղաներ ու
աղջիկներ, որոնք պրպտումներ էին կատարում, բայց բոլորը լուռ էին, որովհետև
իմաստություն էին որոնում։ Բոլորն էլ գրքերի մոտ էին, բոլորն էլ ուզում էին մի
բան հայտնաբերել գրքերի մեջ։ Լայոնելը ոչ միայն շշնջալով էր խոսում, այլև ոտքի
մատների վրա էր քայլում։ Նա շշնջալով էր խոսում, որովհետև կարծում էր, որ
պակաս հարգանք դրսևորած կլինի ոչ միայն ընթերցողների, այլև գրքերի հանդեպ։
Յուլիսիսը հետևում էր նրան, նույնպես ոտքի մատների վրա քայլելով։ Նրանք
զննում էին գրադարանը, և յուրաքանչյուրն իր համար անթիվ գանձեր էր
հայտնաբերում. Լայոնելը՝ գրքեր, իսկ Յուլիսիսը՝ մարդիկ։ Լայոնելը գրքեր չէր
կարդում և հանրային գրադարան չէր եկել գիրք վերցնելու համար։ Նա պարզապես
սիրում էր նայել դրանց։ Նա իր բարեկամին ցույց տվեց մի ամբողջ շարք գրքեր և
շշնջաց.
— Տես, ինչքա՜ն շատ են։ Ահա սրանք։ Մի այստեղ նայիր։ Սա կարմիր է։
Այնտեղ մի հատ էլ կանաչը կա։ Եվ դեռ ինչքա՜ն գրքեր կան։
Ի վերջո միսիս Գալահերը՝ ծեր գրադարանավարուհին, նկատեց երկու
երեխաներին և մոտեցավ նրանց։ Նա խոսեց առանց շշնջալու, խոսեց բարձրաձայն,
կարծես բոլորովին էլ հանրային գրադարանում չգտնվեր։ Այդ մեծապես
զարմացրեց Լայոնելին և ստիպեց, որ ընթերցողներից մի քանիսը գլուխները
բարձրացնեն գրքերից։
56
— Քեզ ի՞նչ է հարկավոր, տղա,- ասաց միսիս Գալահերը Լայոնելին։
— Գրքեր,- կամացուկ փսփսաց Լայոնելը։
— Ինչպիսի՞ գրքեր,- հարցրեց գրադարանավարուհին։
— Բոլորը,- ասաց Լայոնելը։
— Բոլո՞րը, — հարցրեց գրադարանավարուհին։
— Ի՞նչ ես ուզում ասել։ Մի տոմսով միայն չորս գիրք կարելի է վերցնել։
— Ես ոչ մի գիրք էլ չեմ ուզում վերցնել,- ասաց Լայոնելը։
— Հապա ի՞նչ ես ուզում,- հարցրեց գրադարանավարուհին։
— Պարզապես դիտել եմ ուզում,- ասաց Լայոնելը։
— Դիտե՞լ,- ասաց գրադարանավարուհին։ — Հանրային գրադարանը դիտելու
համար չի ստեղծված։ Եթե կարդալ չգիտես, կարող ես դրանք թերթել, կարող ես
նկարները նայել. բայց ինչո՞ւ ես ուզում միայն դրանց կազմերը տեսնել։
— Սիրում եմ,- շշնջաց Լայոնելը,- չի՞ կարելի։
— Ինչո՞ւ չէ,- ասաց գրադարանավարուհին,- դրա դեմ օրենք չկա,- կինը նայեց
Յուլիսիսին։
— Իսկ սա ո՞վ է,- հարցրեց նա։
— Սա Յուլիսիսն է,- ասաց Լայոնելը,— նա կարդալ չգիտի։
— Իսկ դու գիտե՞ս,- հարցրեց գրադարանավարուհին։
— Ոչ,- ասաց Լայոնելը,- բայց նա էլ չգիտի։ Դրա համար էլ մենք ընկերներ ենք։
Իմ ծանոթների մեջ նա միակն է, որ չի կարող կարդալ։
57
Հարցեր և առաջադրանքներ
1. Գրի՛ր այն կանոնները, որոնք հարկավոր է պահպանել գրադարանում:
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
————————————————————————————
2. Տղաներից յուրաքանչյուրն ի՞նչ էր որոնում գրադարանում:
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————
3. Պատմի՛ր ծեր գրադարանավարուհու մասին:
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
———————————————————————————————————
4. Քո կարծիքով գրքերն ինչի՞ համար են:
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
58
5. Ի՞նչ ես կարծում կարդալ իմանալը կարևո՞ր է: Ինչո՞ւ է կարևոր:
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
————————————————
6. Ո՞ր երեք գրքերը կառաջարկես, որ ընկերներդ կարդան:
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
——————————————————————
59

Մենք գնացինք փայտարվեստի թանգարան։          Փայտարվեստի թանգարան մենք տեսանք լիքը շերեփներ, աղաման ներ,

մենք խաղում էինք,  երբ որ մենք Փայտարվեստի թանգարանից դուրս եկանք, մենքխաղում էինք կարմիր կոճակ, թաշկինակ խաղերը։

 

 

 

 

 

 

Ինչու դարակները պայուսակ ունեն։

Ինչու էկրանը հեռախոս ունի։

Ինչու տերևը ծառ ունի։

Ինչու պոչը ձի ունի։

Ինչու հոնքերը դեմք ունեն։

Ինչու թանաքը գրիչ ունի։

Ինչու ականջները նապաստակ ունեն։

Ինչու անիվները մեքենա ունեն։

Ինչու դռները տուն ունեն։

Ինչու թվերը ժամացույց ունեն։

Տարօրինակ հարցեր
Ջաննի Ռոդարի

Կար-չկար մի տղա, որն ամբողջ օրը սրան-նրան ձանձրացնում էր իր
հարցերով: Հարցեր տալն, իհարկե, վատ բան չէ, ընդհակառակը,
հարցասիրությունը գովելի է, բայց վատն այն էր, որ այդ տղայի հարցերին ոչ ոք չէր
կարողանում պատասխանել:

Տարօրինակ հարցեր
Ջաննի Ռոդարի

Կար-չկար մի տղա, որն ամբողջ օրը սրան-նրան ձանձրացնում էր իր
հարցերով: Հարցեր տալն, իհարկե, վատ բան չէ, ընդհակառակը,
հարցասիրությունը գովելի է, բայց վատն այն էր, որ այդ տղայի հարցերին ոչ ոք չէր
կարողանում պատասխանել:
Ասենք, գալիս էր ու հարցնում.
— Ինչո՞ւ դարակները սեղան ունեն: Մարդիկ զարմանքից աչքերը չռում էին,
կամ էլ հենց այնպես պատասխանում.
— Դարակները նրա համար են, որ նրանց մեջ որևէ բան դնեն, օրինակ՝
սպասք, դանակ, պատառաքաղ և այլն:
— Ես գիտեմ՝ ինչի համար են դարակները, բայց ինչո՞ւ դարակները սեղան
ունեն:
Մարդիկ թոթվում էին ուսերը և հեռանում:
Մի ուրիշ անգամ նա հարցնում էր.
— Ինչո՞ւ պոչը ձուկ ունի:
Կամ թե՝
— Ինչո՞ւ բեղերը կատու ունեն: Տղան մեծանում էր, բայց շարունակում էր
ինչուիկ մնալ, և այն էլ՝ ոչ թե սովորական, այլ՝ թարս ինչուիկ: Մեծանալուց հետո
էլ նա դիմում էր բոլորին զանազան հարցերով: Պարզ է, որ ոչ ոք չէր կարող
պատասխանել նրա հարցերին: Բոլորովին հուսահատվելով՝ թարս ինչուիկը
տեղափոխվեց մի սարի գագաթ, իր համար խրճիթ շինեց և այնտեղ հնարում էր
նոր-նոր հարցեր: Հնարում էր, գրում տետրի մեջ, իսկ հետո շատ էր չարչարվում,
որ գտնի դրանց պատասխանները: Ամբողջ կյանքում նա այդպես էլ երբեք չգտավ

իր հարցերի պատասխանները: Եվ ինչպե՞ս գտներ, եթե նրա տետրում գրված էր.
«Ինչո՞ւ ստվերը բարդի ունի: Ինչո՞ւ ամպերը նամակ չեն գրում: Ինչո՞ւ
նամականիշները գարեջուր չեն խմում»: Աստիճանաբար նրա մորուքն աճեց, մի
երկա՜ր մորուք դարձավ: Հարցասերը չէր էլ մտածում այն սափրել. դրա փոխարեն
նա նոր հարց էր հորինում. «Ինչո՞ւ մորուքը դեմք ունի»:
Երբ նա մահացավ, մի գիտնական ուսումնասիրեց նրա կյանքը և
զարմանալի հայտնագործություն կատարեց. պարզվեց, որ այդ ինչուիկը սովոր էր
գուլպաները թարսերես հագնել և այդպես էլ հագնում էր իր ողջ կյանքում: Հենց այդ
պատճառով էլ մինչև վերջ չսովորեց ճիշտ հարցեր տալ: Հապա նայիր քո
գուլպաներին, ճի՞շտ ես հագել:
Հարցեր և առաջադրանքներ
1. Նշված բառերն առանձնացրո՛ւ և բացատրական բառարանի օգնությամբ
բացատրի՛ր:
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
———————————————————————————
2. Քո կարծիքով ինչո՞ւ էր Ինչուիկը տարօրինակ հարցեր տալիս:
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————

—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
————
3. 3. Քեզ համար ի՞նչն է ձանձրալի:
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
————
4. Փորձի՛ր պատասխանել Ինչուիկի հորինած հարցերին: ա. — Ինչո՞ւ
դարակները սեղան ունեն:
բ. — Ինչո՞ւ ձուկը պոչ ունի:
գ. — Ինչո՞ւ բեղերը կատու ունեն:
դ. — Ինչո՞ւ ամպերը նամակ չեն գրում:
ե. — Ինչո՞ւ մորուքը դեմք ունի:
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————

5. Տեքստից դուրս գրի՛ր բարդ բառեր և օգտագործելով նրա մասերը՝ նոր բառեր
կազմի՛ր:
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
6. Դուրս գրիր ինչպիսի՞ հարցին պատասխանող բառերը:
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————
7. Առանձնացրո՛ւ ի՞նչ հարցին պատասխանող բառեր և
բառակապակցություններ կազմի՛ր:
Օրինակ՝ կատու – սև կատու
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————————————————————
—————————————————————

1. Աղյուսակից օգտվելով՝ լրացրո՛ւ աղյուսակը։

բանջարեղեն	1 կգ արժեքը	2 կգ արժեքը	5 կգ արժեքը	10 կգ արժեքը	30 կգ արժեքը	90 կգ արժեքը
կարտոֆիլ
կաղամբ
սմբուկ
դդում
ճակնդեղ
բրոկոլի

բանջարեղեն	Վճարեցին	Գնեցին ․․․ կգ
կարտոֆիլ	6000 դրամ
կաղամբ	2400 դրամ
սմբուկ	3600 դրամ
դդում	1200 դրամ
ճակնդեղ	6000 դրամ

2. Ի՞նչ թիվ եմ ես։

Երկնիշ եմ, կենտ եմ, 5-ին պատիկ եմ, թվանշաններիս գումարը 7 է։

Պատ․՝

Երկնիշ եմ, կլոր եմ, 3-ին պատիկ եմ։

Պատ․՝

Եռանիշ եմ, կենտ եմ, հարյուրավորս 2 է, տասնավորս 8, թվանշաննեիս գումարը՝ 13։

Պատ․՝

Եռանիշ եմ, կլոր եմ, բաժանվում եմ 100-ի, հարյուրավորս 7 է։

Պատ․՝

3. Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը։

4500 ։ 10 + (5000 : 100 + 5) x 10 =

6300 : 63 : (400 : 8 x 2) =

32 x (5 x 2) + (30 x 20 + 800:10) =

5000 ։ (25 x 4 x 10) =

500 x (250 : 10 : 5 ) x 10 =

 

4․ Լուծի՛ր խնդիրները։

Ա․ Զատկի համար մայրիկը ներկեց 15 կարմիր և դեղին ձու։ Քանի՞ կարմիր և քանի՞ դեղին ձու ներկեց մայրիկը, եթե գիտենք, որ կարմիր ձվերը 3-ով շատ էին դեղին ձվերից։

Լուծում

Պատ․՝

Բ․ Արթուրն ունի 19 ինքնաթիռ և մեքենա։ Մեքենաները 5-ով շատ են ինքնաթիռներից։ Քանի՞ ինքնաթիռ և քանի՞ մեքենա ունի Արթուրը։

Լուծում

Պատ․՝

Գ․ Դավիթը մեկ պաղպաղակի և մեկ կոնֆետի համար վճարեց 240 դրամ։ Դավիթը ինչքա՞ն վճարեց կոնֆետի համար, եթե գիտենք, որ այն պաղպաղակից 40 դրամով թանկ էր։

Լուծում

Պատ․՝

Դ․ Հասմիկը ունի 13 կարմիր և դեղին մազակալ։ Կարմիր մազակալները 3-ով քիչ են դեղին մազակալներից։ Քանի՞ դեղին մազակալ ունի Հասմիկը։

Լուծում

Պատ․՝

1) առարկա ցույց տվող բառեր

ոսկի, կաթ, շիշ, շոր, խաղալիք, ակնոց, համակարգիջ, կոշիկ, պայուսակ, գրատաղտակ։

2)հատկանիշ ցույց տվող բառեր

սիրուն, գեշ, սև, սպիտակ, թաց, նիհար, չաղ, ուժեղ, ցածրահասակ, բարձրահասակ, խելացի։

3)գործողություն ցույց տվող բառեր

վազել, լվացվել, խոսել, ուտել, խմել, սովածանալ, սիրել, շոքել, հովանալ, խաղալ, աշխատել, կատականել, շնչել։